Orenice – dwór

Dwór w Orenicach został wzniesiony prawdopodobnie na przełomie XVIII i XIX w. Jest to budynek z drewna modrzewiowego, od zewnątrz oszalowany deskami, a od wewnątrz trzciną. Jego ściany oraz sufit są otynkowane. Niegdyś dwór nakryty był gontowym dachem, obecnie papą. Od frontu dwór zdobi ganek z dwiema kolumienkami, zwieńczony szczytem. Budynek otaczają pozostałości parku dworskiego. Zachowały się też budynki gospodarcze folwarku.

Obecnie należy do osoby prywatnej i jest odnowiony, a oglądać można go zza ogrodzenia.

W średniowieczu Orenice były własnością rycerską, na co dowodem jest istnienie grodziska stożkowatego, a od XIV w. własnością szlachecką. Majątkiem zarządzała drobna szlachta, m.in. Mikołaj Pasek, Jakub Rogalski, Kasper Wolski, Mateusz Oryński, Wawrzyniec Oryński-Besiekierski, Jan Mikołaj i Bartłomiej Oryńscy. Do 1805 r. Orenice były własnością Augustyna Stempowskiego, a do 1806 r. Michała Dzierzbickiego, starosty błońskiego, szambelana królewskiego. Kolejnymi właścicielami majątku była rodzina Oryńskich ? do 1814 r. Adam Oryński, a do 1820 r. Salomea z Oryńskich Zamparska. Od Salomei odkupił go Michał Elzanowski. Po nim w 1825 r. Orenice odziedziczyli jego synowie ? Julian i Piotr Elzanowscy oraz dzieci Piotra ? Seweryn, Teodora i Antonina. W 1828 r. Ksawera ze Skarżyńskich Elzanowska kupił połowę własności od Juliana. W 1846 r. na publicznej licytacji majątek nabył Albin Słubnicki. Cztery lata później Orenice kupiła wdowa po Walentym Skrzyńskim, Antonina z Elzanowskich Skrzyńska. Od Antoniny odkupił je w 1860 r. Leopold Łącki, radca stanu i członek senatu. Po czterech latach Antonina ponownie odkupiła od niego majątek, aby sprzedać go Marii Zofii Tarnowskiej. Orenice wróciły do Skrzyńskich w latach 20. XX w. ? od Tarnowskiej w 1922 r. odkupili je Cyprian i Maria Skrzyńscy. Niestety majątek był bardzo zadłużony, dlatego odłączano od niego kawałki ziem. W 1930 r. kupili go Eweryst Zdziennicki i jego żona Mieczysława z Zagrodzińskich. Po sześciu latach sprzedali Orenice Stanisławowi Julianowi Franciszkowi Mandukowi i Izabelii Irenie z Kączkowskich Mandukowej. Stanisław zmarł w 1947 r. Wdowa przebywała w majątku do 1949 r. po czym sprzedała go Wacławowi Rzepie. Ten w 1955 r. sprzedał go Irenie Drzewuskiej. Irena przyjęła do dworu rodzinę pogorzelca Józefa Gałązki, któremu potem go sprzedała. Gałązka przekazał majątek swojej córce Kazimierze i jej mężowi, Mieczysławowi Wróblowi. W czasach PRL w dworze mieściła się szkoła podstawowa. Budynek w tym czasie był zaniedbany.
Wieś Orenice położona jest na północ od trasy Łęczyca-Łowicz. Skręcić trzeba w Łęce, lub Trzaskowicach.

Źródła:

Cisak S., Piątek: z dziejów miasta i okolic, Płock 2001, s. 178-180.
Cisak., Środek Polski: szkice z dziejów gmin: Bedlno, Bielawy, Góra św. Małgorzaty, Krzyżanów, Piątek, Zgierz, Płock 2003, s. 618-622.
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom I, 1900, s. 580.

tekst: www.lodzkie.dipp.info.pl